Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ
Dobropolie Heroes Trail
Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Η γενική κατάσταση κατά το έτος 1918.
ΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ

ΥΠΟΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΠΖ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΑΡΓΑΛΙΔΗΣ
(1870-1942)
Ο Παναγιώτης Γαργαλίδης γεννήθηκε στην Μεσσήνη Μεσσηνίας το 1870.
Τελείωσε το Γυμνάσιο το έτος 1887 και εισήλθε στην προπαρασκευαστική σχολή της Κέρκυρας και το 1896 έγινε δεκτός στην σχολή Υπαξιωματικών. Ως Εύελπις πήρε μέρος στον πόλεμο του 1897 και στην μάχη του Δομοκού τραυματίστηκε σοβαρά στο κεφάλι από βλήμα οβίδας. Αποθεραπεύτηκε και συνέχισε τις σπουδές του στην σχολή, από οπού αποφοίτησε το 1899 ως Ανθυπολοχαγός Πεζικού. Υπηρέτησε στην πρώτη γραμμή, στον Α΄ Βαλκανικό πόλεμο ως Λοχαγός, οπού και διακρίθηκε για την ψυχραιμία και την ικανότητα του στην διοίκηση μονάδων εν ώρα μάχης. Για τις Υπηρεσίες του, προήχθη στον βαθμό του Ταγματάρχη επ' Ανδραγαθία και του ανετέθη η Διοίκηση του Τομέα της Νιγρίτας, που βρισκόταν σε άμεση επαφή με τους Βουλγάρους οι οποίοι και δημιουργούσαν συνεχώς μεθοριακά επεισόδια.
Όταν ξέσπασε ο Β΄ Βαλκανικός πόλεμος, το Τάγμα του Γαργαλίδη ήταν το πρώτο που συνάντησαν ως εμπόδιο στην προέλαση τους. Άρχισε τις εχθροπραξίες με τους Βουλγάρους στον Τομέα του, παρά τις αντίθετες σχετικές Διαταγές του Γενικού Επιτελείου για σύμπηξη. Αντιμετώπισε με το Τάγμα του επιτυχώς, τριπλάσιες Βουλγάρικες δυνάμεις, αναγκάζοντας τες να ανακόψουν την επίθεση. Για την απείθεια του αυτή, ζητήθηκε τότε από Αξιωματούχους του Γενικού Επιτελείου να τιμωρηθεί, αλλά ο Αρχιστράτηγος και Βασιλιάς τότε, Κωνσταντίνος, εμπόδισε την διαδικασία αυτή και τον τίμησε με το Ανώτατο Μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας, για την ανδραγαθία του αυτή και απένειμε έπαινο στο Τάγμα. Πήρε μέρος διαδοχικά με το Τάγμα του στις μάχες, Μοσθένης, Κιλκίς, Λαχανά, Κρέσνας, Τζουμαγίας, οπού και τραυματίστηκε σοβαρά.
Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ήταν από τους λίγους Ανώτερους Αξιωματικούς που ακολούθησε αμέσως τον Βενιζέλο στο κίνημα της "Εθνικής Αμύνης" στην Θεσσαλονίκη.
Το 1918, Διοικώντας το 35ο Σύνταγμα, ενταγμένο στην 16η Γαλλική Αποικιακή Μεραρχία Πεζικού, στην Δύναμη του Γάλλου Στρατηγού Joseph d' Anselme, διεξήγαγε μια Επική και καλά μελετημένη προέλαση κατά τον Γερμανοβουλγάρων, στους Τομείς του Kuzuf - Dzéna και , Golo Bilo, - Clem Kukurous και Vetrenik, μέσα από τις χαράδρες Sousitsa και Poroi, με κατεύθυνση και κύριο στόχο την ταχύτατη κατάληψη του ορεινού όγκου του Preslap, κίνηση που θα έκοβε στα δυο τις γραμμές επικοινωνίας του εχθρού.

ΥΠΟΣΤΡΑΤΗΓΟΣ MX ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ
(1831-1927)
Ο "ΜΠΑΛΑΦΑΡΑΣ"
Ο Δημήτριος Ιωάννου, γεννήθηκε στις 23/10/1861 στη Λιβαδειά.
Αποφοίτησε από τη Σχολή των Ευελπίδων στις 25 Ιουλίου 1864 σαν Ανθυπολοχαγός του Μηχανικού.
Με το βαθμό του Λοχαγού έλαβε μέρος στην εκστρατεία υπό τον Συνταγματάρχη Βάσσον για την απελευθέρωση της Κρήτης (1896).
Διετέλεσε Επιτελάρχης του του Στρατού Ηπείρου υπό τον Αντιστράτηγο Σαπουντζάκη.
Στη μάχη για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων έλαβε μέρος σαν διοικητής αποσπάσματος αποτελούμενο από τέσσερα Τάγματα Ευζώνων. Διορίστηκε Διοικητής της 9 Μεραρχίας και παρέμεινε επικεφαλής μέχρι το Κίνημα της Εθνικής Άμυνας.
Προσχώρησε στους επαναστάτες και η Προσωρινή Κυβέρνηση του ανέθεσε τη συγκρότηση της Μεραρχίας Αρχιπελάγους, στη Μυτιλήνη. Τον Μάιο του 1917 επικεφαλής της Μεραρχίας Αρχιπελάγους πολέμησε στο τομέα του Μοναστηρίου, πήρε μέρος στην εαρινή επίθεση της 1ης Ομάδας Μεραρχιών υπό τον Γάλλο Στρατηγό Joseph d'Anselme και κατέλαβε την εξέχουσα του Sirka di Legen και στις επιχειρήσεις του Kuzuf - Dzéna.
Τη στιγμή της ανακωχής με τη Βουλγαρία κατείχε ήδη τη γραμμή Βλαδιμήροβο - Μάκοβο. Με το τέλος του πολέμου διοίκησε για ένα μικρό διάστημα το Α Σώμα Στρατού και τη Στρατιά της Ηπείρου.
Τον Μάρτιο 1920 παρέλαβε τη Διοίκηση του Σώματος Στρατού Σμύρνης και πήρε μέρος στις πολεμικές επιχειρήσεις που ξεκίνησαν στις 9 Ιουνίου.
Μετά τις πολιτικές εκλογές του 1920 στις οποίες ηττήθηκε η Βενιζελική παράταξη και ήταν απλά θέμα χρόνου η επιστροφή του Βασιλιά Κωνσταντίνου από την εξορία, ο Ιωάννου εγκατέλειψε τη διοίκηση της Μονάδας του και έφυγε για τη Κωνσταντινούπολη, που αποτελούσε τότε τόπο συγκέντρωσης των δυσαρεστημένων, από το εκλογικό αποτέλεσμα, Ελλήνων αξιωματικών.
Ήταν παρ΄όλα αυτά ένας γενναίος και έντιμος στρατιώτης σταθερός στις ιδέες του.
Πέθανε πάμπτωχος στα 1927.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗ ΜΥΡΙΒΗΛΗ:
Η ΖΩΗ ΕΝ ΤΑΦΩ
Ο ΜΠΑΛΑΦΑΡΑΣ ΣΤΙΣ ΓΡΑΜΜΕΣ
ΣΤΙΣ ΔΕΚΑ ΤΟ ΠΡΩΙ σήμερα μες στη ζέστη, είχαμε μιαν ανεπιθύμητην επίσκεψη.
Έτσι του κατέβηκε του Μπαλαφάρα να πάρει το επιτελείο του και νάρθει να επιθεωρήσει τον τομέα. Καταπόδι του ο Κοντούλης, ο Ταγματάρχης του Μηχανικού, ο Πολίτης, ο δραγουμάνος του, ο Γάλλος Αξιωματικός του τομέα, κι ο Λοχαγός μας φυσικά. Ο Μπαλαφάρας κάνει αυτές τις επίδειξες της παλικαριάς του δίχως κάσκα στο κεφάλι, με όλα τα χρυσαφικά στους ώμους και στο πηλήκιο. Όποτε τόνε χτυπήσει η λόξα παίρνει σβάρνα τα χαρακώματα, μέρα μεσημέρι, να δει « πως τα περνούν τα παιδιά του ». Η επιδειχτική περιφρόνηση αυτού του ανθρώπου προς το θάνατο είναι άλλο πράμα. Περπατά μες στο χαράκωμα με όλη την ησυχία του, μεγάλος κι αλύγιστος σαν πύργος, μ' ολάκερο το κεφάλι έξω από το προπέτασμα. Πάει κορδωμένος σαν σε παρέλαση. Δεν ξέρει κανείς τι να του θαμάξει. Την παλαβάδα ή την παλικαριά. Εννοείται πως κ' οι φουκαράδες οι Αξιωματικοί που σέρνει μαζί του δεν κοτάνε να βγάλουν τσιμουδιά ενάντια σ' αυτές τις ανακεφαλιές. Τον ακολουθάνε λοιπόν και με την ψυχή στο στόμα αναγκάζουνται να περπατάνε κι αυτοί ολόρτοι και τεντωμένοι μέσα στην μπούκα του Περιστερίου (Πέλιστερ, Κορυφή του Καιμακτσαλάν). Ο Γάλλος Αξιωματικός του τομέα μας γίνεται έξω φρενώ γι' αυτές τις ανισορροπίες, γιατί ξεσπούνε στην καμπούρα μας. Οι παρατηρητές απ' αντίκρυ διακρίνουν πολλές φορές το πηλίκιο του Μπαλαφάρα που αστραποβολά μες στον ήλιο με τα χρυσάφια του, τηλεφωνάνε στο πυροβολικό τους κι αρχίζει το γλέντι. Το χαράκωμα πολλές φορές γίνεται γης μαδιάμ από τις « γουρούνες ». Κι ο Μπαλαφάρας προχωρεί, σηκώνει αξιόπρεπα με τ' ανάστροφο του χεριού τις άκρες του μουστακιού του και προχωρεί.
- Δεν είναι τίποτα, λέει με την ξεσυρτή φωνή του που τονίζει όλες τις συλλαβές σα να τις επιθεωρεί. Είναι διεθνείς αβρότητες αυτές. Ο εχθρός τραβάει τιμητικές βολές προς τιμήν του Στρατηγού . . .
ΕΝΑ ΚΡΥΦΟ ΚΑΡΔΙΟΧΤΥΠΙ που είχα όσο βαστούσε το κανονίδι ! Σα νύχτωσε πήγα και γω σέρνοντας το πόδι μαζί με τους άλλους στα έργα. Τράβηξα πέρα, στην άκρη του χαρακώματος. Εκεί που είναι η έβγαση των συρματοπλεγμάτων, κλεισμένη με τον αγκαθωτόν αχινό. Πήγα ψαχουλεύοντας στο μέρος που το χαράκωμα σηκώνεται όλο με γεώσακους. Εκεί. Στον τόπο που σερνόμουνα, κάθε φορά που μπορούσα, σαν κλέφτης και σαν εραστής, που άπλωνα το μπράτσο πίσω από έναν γεώσακο, έκλεινα τα μάτια και με κρυφό αναγάλλιο χάιδευα με τις ρώγες των δαχτυλιώ μου το άνθος της μυστικής παπαρούνας. Τό χαράκωμα ήταν σέ κείνο το μέρος χάρβαλο, οι σάκοι ξεκοιλιασμένοι, σκορπισμένοι παντού. Ένας σίφουνας σα να πέρασε και τάκαμε όλα γης μαδιάμ. Μήτε σημαδάκι από την παπαρούνα μου. Ο πόλεμος τη βρήκε, την τσαλαπάτησε μ' όλη του τη χτηνωδία. Πήγα πίσω στ' αμπρί. Διάβαζα ένα ποίημα του Γιγάντη κ' έκλαιγα. Και δεν ήξερα αν έκλαιγα για το Γιγάντη ή για το φτωχό λουλούδι που πήγε να μου φυτρώσει πάνω σ' ένα χαράκωμα, αντίκρυ στα πυροβολεία του Περιστερίου.
Όμως ο Μπαλαφάρας, εκείνος γυρίζει πάντα γεμάτος χρυσάφια, χωρίς να παθαίνει τίποτα. Ευχαριστημένος, χοντρός και άτρωτος . . .
[1] Σαφέστατη αναφορά για τον Στρατηγό Δημήτριο Ιωάννου Διοικητή της Μεραρχίας Αρχιπελάγους.